Spring naar inhoud

Tips voor de vijver deel 3: Herfstbladeren en pomp en filter in de winter

Als je al een vijver in je tuin hebt, dan weet je waarschijnlijk al het één en ander over het onderhoud hiervan. Toch zijn er veel zaken, die zelfs bij de meest doorgewinterde vijverliefhebber nog wel eens mis gaan. In de reeks artikelen ‘Tips voor de vijver’ lees je een aantal superhandige tips, die je helpen het onderhoud aan je vijver nog beter uit te voeren. In dit artikel: herfstblad uit de vijver houden en hoe om te gaan met de pomp en het filter in de winter.

Herfstbladeren uit de vijver houden

Veel vijverproblemen zijn het gevolg vaningewaaide herfstbladen tijdens het najaar. Het ingewaaide blad vormt na verloop van tijd een modderlaag op de vijverbodem. Omdat deze modderlaag volledig uit organisch afval bestaat, wordt het water van de vijver hierdoor steeds voedselrijker. Bacteriën verteren de boombladeren en geven hierbij allerlei stikstofverbindingen en fosfaat af aan het vijverwater. Na verloop van jaren wordt het vijverwater zo voedselrijk, dat de waterplanten de voedingsstoffen niet meer allemaal uit het water kunnen opnemen bij hun groei. De vijver zal dan last krijgen van alggroei: draadalgen of groen vijverwater.

Herfstbladeren vijver
Veel vijverproblemen worden veroorzaakt door ingewaaide herfstbladeren.

De eenvoudigste manier om inwaaiende herfstbladeren uit de vijver te houden, is het spannen van een fijnmazig net tijdens de najaarsperiode. Geschikte en voordelige netten zijn zogenaamde fruitnetten, die ook gebruikt worden om fruitbomen tegen vogels te beschermen.

Een vijver waarin geen of nauwelijks herfstbladeren terechtkomen, zal veel later een grote onderhoudsbeurt nodig hebben dan een vijver waarin zich jaar na jaar een laag bladeren ophoopt. Ook heeft een vijver zonder een laag verterende bladeren op de bodem minder last van alggroei.

Winter: pomp en filter aan of uit?

Een vraag die wij heel vaak ontvangen is: ‘moet ik tijdens de winterperiode de pomp en het filter aan- of uitzetten?’ Het antwoord op deze vraag is een volmondig ‘ja’. In deze tip leggen we uit, waarom dat dit het geval is.

vijver winter bevroren ijs pomp filter
Een vijver kan de winterperiode prima op eigen kracht overleven - een draaiende pomp en filter kunnen echter problemen veroorzaken.

Tijdens de winterperiode koelt het vijverwater natuurlijk af. Wanneer water een temperatuur van vier graden Celsius bereikt, heeft het zijn grootste dichtheid. Dit betekent, dat water van vier graden naar onder zal zakken in de vijver. Op deze manier ontstaat er een waterlaag, die zelfs tijdens de koudste winter precies vier graden blijft. Vissen en planten kunnen bij deze watertemperatuur prima overleven. De waterlagen boven deze onderste laag kunnen kouder worden en zelfs bevriezen. Wanneer nu een pomp tijdens een koude periode het vijverwater blijft mengen, zal de onderste waterlaag in de vijver uiteindelijk verder afkoelen dan vier graden Celsius. Dit kan schadelijk en zelfs dodelijk zijn voor de vissen en planten. Om deze reden is het verstandiger om pomp en filter uit te schakelen zodra het vijverwater kouder wordt dan acht graden. Dit is meestal het geval van november tot en met februari.