Een lek in de vijver opsporen is een lastige klus. Een lek is namelijk meestal maar erg klein en slecht zichtbaar. In dit artikel in de reeks problemen in de vijver oplossen, geven we je tips, hoe een lek in de vijver opsporen het beste gaat. Ook bekijken we, waarom sommige vijvers lek raken en wat je kunt doen om dit te voorkomen.
Lek in de vijver opsporen: oorzaak lekkage
Een lek in de vijver bemerk je, doordat het waterpeil langzaam maar zeker daalt. Hierbij is het waterverlies duidelijk groter dan dat alleen door verdamping veroorzaakt kan worden. Een lek in de vijver heeft meestal één van de volgende oorzaken:
Lekkage op één plaats door scherp voorwerp
Hierbij heeft een scherp voorwerp een scheurtje in het vijverfolie gemaakt. Dit kan een wortel zijn, die door het vijverfolie in de vijver is gegroeid. Ook kan een scherp voorwerp in de vijver de oorzaak zijn. En ook een reiger kan met zijn scherpe snavel door de folie heen geprikt hebben.
Lekkage door poreus worden van het PVC-folie
PVC-folie dat voor vijvers gebruikt wordt, heeft een levensduur van vijf tot tien jaar. Hierna wordt het folie poreus. Dit gebeurt het eerst op scherpe vouwen en op plaatsen die veel zonlicht opvangen. PVC-folie bevat een weekmaker, die onder invloed van UV-straling van de zon langzaam maar zeker verdwijnt. De folie wordt dan brokkelig. Heel veel lekkages hangen samen met poreus worden van PVC-folie.
Een lek in de vijver opsporen is sowieso al een flinke klus. Wanneer blijkt dat de folie poreus is geworden, is al het werk ook nog eens voor niets geweest. Ga daarom bij lekkage van de vijver altijd eerst na, of er sprake kan zijn van poreus geworden vijverfolie. Wanneer dit het geval is, zul je helaas het hele vijverfolie moeten vervangen.
Tegenwoordig wordt steeds vaker rubberfolie gebruikt bij vijveraanleg. Dit is duurder dan PVC-folie, maar wordt niet poreus en gaat daardoor veel langer mee. Ook is rubberfolie veel soepeler dan PVC-folie. Dit maakt het aanbrengen van het folie een stuk eenvoudiger. Ons advies: kies altijd voor rubberfolie.
Lek in de vijver opsporen: tips
Als je hebt vastgesteld dat er geen sprake is van poreus geworden PVC-folie, kun je het lek in de vijver opsporen. Hiervoor kun je de volgende tips gebruiken:
Waterpeil laten zakken tot niveau lek
Als je een lekkage in de wand van de vijver vermoedt, kun je het waterpeil een tijdje laten zakken. Dit zal dan namelijk niet verder dalen, dan het niveau van het lek. Als het water niet meer daalt, kun je gerichter zoeken naar de plek waar de lekkage zich precies bevindt in het vijverfolie.
Lek in de vijver opsporen met melk of andere vloeistof
Weglekkend water veroorzaakt een kleine stroming in het vijverwater. Hiervan kun je gebruik maken, bij het opsporen van een lek in de vijver. Zet om te beginnen de pomp, fonteintjes, luchtpompen en dergelijke uit. Zorg dat het water zo stil mogelijk staat. Je kunt nu voorzichtig wat melk of andere troebele vloeistof in de vijver druppelen en kijken of het lek zich verraadt door de melk naar zich toe te trekken. Het blijft een lastig klusje en het werkt alleen in een heldere vijver, maar vaak lukt het wel om op deze manier een lek op te sporen.
Lek in de vijver repareren
Heb je de plaats van het lek gevonden? Dan is het repareren van het lek niet moeilijk. Je gebruikt hiervoor een reservestukje van de vijverfolie, en dit lijm je met een watervaste PVC- of rubberlijm over de beschadiging in het folie heen. Er zijn ook speciale plaksets voor PVC-folie en rubberfolie in de handel. Deze werken volgens hetzelfde principe.
Lek in de vijver voorkomen
Een lek in de vijver kun je niet altijd voorkomen. Je kunt je vijver echter wel iets minder gevoelig maken voor lekkages die ontstaan bij onderhoud. Dit moet je echter al bij de aanleg van de vijver doen.
Beschermdeken gebruiken
Als je onder het vijverfolie een beschermdeken aanbrengt, raakt het folie minder snel lek. Een beschermdeken moet van synthetisch materiaal zijn. Een beschermdeken kun je kopen bij vijver- en tuincentra.
Extra folielaag op de vijverbodem leggen
Bij het aanleggen van een vijver heb je vaak flinke stukken folie als snijafval over. Deze kun je als extra laag op de vijverbodem leggen. Hierdoor raakt de vijverbodem minder snel lek.
Stapstenen op de vijverbodem aanbrengen
Op de bodem van de vijver kun je, voor dat je deze vult, een aantal stoeptegels leggen. Hierop kun je staan, als je voor onderhoud in de vijver moet zijn. De kans om een scherpe steen of ander voorwerp door het folie te drukken met een voetstap wordt hierdoor een stuk kleiner.
Geen lek, toch waterverlies?
Een dalend waterpeil in de vijver wijst meestal op een lekkage. Toch zijn er enkele situaties, waarin de vijver wel water verliest maar waarbij er geen sprake is van een lek in het vijverfolie.
Verdamping
In de zomermaanden kan het waterpeil tot een halve centimeter water per dag dalen door verdamping. Water dat op deze manier verdwijnt, kun je eenvoudig weer bijvullen met leidingwater.
Zetten van een nieuwe vijver
Een nieuwe vijver kan de eerste dagen na het vullen last hebben van een dalend waterpeil. Door de druk van het water worden de vijverwanden een beetje uiteen gedrukt. Dit heet het zetten van de vijver. Binnen een week na het vullen moet dit verschijnsel echter verdwijnen, anders moet je mogelijk toch een lek in de vijver opsporen.
Capillaire werking vijverfolie
In plooien in het vijverfolie kan water omhoog gezogen worden, over de rand van de vijver heen. Dit heet capillaire werking van het vijverfolie. Je kunt hierdoor met een beperkt waterverlies te maken krijgen. Soms kun je de betreffende plooien iets anders vouwen, waardoor de capillaire werking afneemt of verdwijnt.
Capillaire werking turf of vijvermatten
Als de vijverrand is afgewerkt met turf of juten vijvermatten, kan de verdamping van water flink toenemen. Water uit de vijver trekt omhoog in de turf of de juten matten en verdampt hier extra snel.