Vijvers zijn geweldig leuk en geven een extra dimensie aan elke tuin. Maar helaas loopt niet altijd alles precies zoals je wilt in je vijver. Een veel voorkomend probleem is groei van algen in de vijver. Andere vijverproblemen zijn:
- slechte groei van zuurstofplanten;
- vissterfte;
- lekkage;
- bezoek van reiger.
In deze serie van artikelen kijken we naar al deze problemen en geven we tips, hoe je deze problemen met de vijver kunt oplossen. In dit eerste deel bespreken we groei van algen. Belangrijk is dat je soorten algen in de vijver kunt herkennen. Je kunt dan namelijk de geschikte behandeling kiezen om het probleem op te lossen. In deze blog kijken we naar draadalgen (flap), zweefalgen, blauwalgen en baardalgen. Dit zijn de meest algemene soorten alg in de vijver.
Draadalgen
Draadalgen vormen de meest voorkomende algen in de vijver. Vrijwel elke vijver heeft er wel eens last van. Andere benamingen voor draadalg zijn flap of slijmalgen.
Draadalgen groeien uit algsporen, die door de wind verspreid worden en zo in de vijver terechtkomen. Hier groeit de algspore vervolgens uit tot draadalg. Draadalg in de vijver laat zich daarom goed vergelijken met onkruid in de tuin. Ook zaadjes van onkruid worden immers door de wind verspreid.
Draadalg groeit vooral aan de vijverwand en tussen de waterplanten. Wanneer de totale hoeveelheid algen beperkt blijft, kun je de draadalgen in je vijver af en toe met de hand verwijderen.
Draadalgen voorkomen
Zoals hierboven uitgelegd, kun je draadalgen in de vijver nooit helemaal voorkomen. Wel kun je zorgen, dat de groei ervan binnen de perken blijft. Je kunt de draadalg dan de baas blijven door deze af en toe met de hand te verwijderen.
Groei van draadalg in de vijver kun je tegengaan op de volgende manieren:
- Zorg voor voldoende zuurstofplanten in de vijver. Deze leven van dezelfde voedingsstoffen als draadalgen. Veel zuurstofplanten betekent dus automatisch minder groei van draadalgen.
- Houd het vijverwater voedselarm. Dit doe je, door te zorgen dat er geen bladeren in de vijver achterblijven in de herfst. Ook is het belangrijk, dat je niet te veel vissen in de vijver houdt.
- Zorg dat het vijverwater voldoende hard blijft. In een vijver met hard water groeien draadalgen namelijk minder goed. De zuurstofplanten groeien juist wel goed in water met een hoge hardheid. Een goede waterhardheid is daarom bij uitstek dé manier om groei van draadalgen in de vijver te voorkomen.
Draadalgen bestrijden
Groeien de draadalgen in je vijver erg hard en komen ze snel terug nadat je ze met de hand verwijderd hebt? Dan kun je beter overgaan op draadalgen bestrijden. Er zijn veel middelen om draadalg te bestrijden verkrijgbaar. Grootste nadeel van deze middelen is, dat ze alleen gericht zijn op het doden van de draadalgen. De achterliggende oorzaak van de groei ervan wordt niet weggenomen. Zoals in de vorige paragraaf staat, is dit vaak een te lage waterhardheid.
Bestrijd draadalgen in de vijver daarom altijd langs meerdere kanten. Gebruik een algbestrijder, maar ook een middel om de waterhardheid te verbeteren. Een goed middel tegen draadalg dat werkt volgens deze gecombineerde aanpak, is Draadalg-in-één van Vijverhulp. Dit product bestaat uit een algbestrijder en een middel om de waterhardheid te verhogen.
Zorg verder, bij het gewone onderhoud aan je vijver, dat je zoveel mogelijk afgestorven draadalgen, waterplanten en herfstbladeren uit de vijver haalt. Hiermee voorkom je dat het water erg voedselrijk wordt. Via deze link kun meer over draadalgen bestrijden lezen.
Zweefalgen
Zweefalgen zweven los in de vijver. Het zijn zeer kleine, eencellige algen. Zweefalg maakt het vijverwater groen en ondoorzichtig. Wanneer je in je vijver niet tot op de bodem kunt kijken, heeft de vijver in min of meerdere mate last van zweefalgen. Ook voor zweefalgen geldt, dat deze door de wind in de vijver terechtkomen. Ze zullen echter pas problemen gaan opleveren, als de omstandigheden voor hen goed zijn. In dat geval vermenigvuldigen ze zich razendsnel en wordt de vijver dus groen.
Gunstige omstandigheden voor zweefalgen zijn:
- zacht vijverwater;
- weinig zuurstofplanten, of slecht groeiende zuurstofplanten;
- voedselrijk water (veel vissen, dikke modderlaag op de bodem).
Zweefalgen voorkomen
Om de groei van zweefalgen te voorkomen, kun je de volgende maatregelen nemen:
- Zorg dat de waterhardheid van de vijver altijd op niveau is. Dit betekent een GH-waarde van tenminste 7, maar liefst meer.
- Zet veel zuurstofplanten in de vijver en controleer of deze goed groeien. Je kunt dit zien, doordat de planten nieuwe scheuten vormen.
- Voorkom dat het vijverwater te voedselrijk wordt. Houd herfstbladeren uit de vijver en zet niet teveel vissen uit.
Zweefalgen bestrijden
Als je vijver ondanks bovenstaande punten toch groen is geworden, zul je de zweefalgen moeten bestrijden. Deze algsoort verdwijnt namelijk nooit vanzelf. Bijkomend probleem is, dat in een vijver met veel zweefalg de groei van de zuurstofplanten stilvalt. Op deze manier versterkt de groei van zweefalgen zichzelf.
Net als bij draadalgen bestrijden, geldt ook bij zweefalg dat een behandeling altijd moet bestaan uit het doden van de algen én het wegnemen van de achterliggende oorzaak van hun groei. Dit betekent dat je het volgende zult moeten doen:
- de vijver behandelen met een middel tegen zweefalg;
- waterhardheid van de vijver verhogen;
- indien nodig nieuwe zuurstofplanten plaatsen in de vijver.
De vijver alleen maar behandelen met een middel tegen zweefalg geeft hooguit een kortdurend resultaat. De vijver zal snel opnieuw groen worden.
Zweefalg-in-één van Vijverhulp bestaat uit een middel tegen zweefalg en een product om de waterhardheid te verhogen.
Van alle algen in de vijver is zweefalg één van de vervelendste. In een onbehandelde vijver met zweefalg zal het biologisch evenwicht namelijk totaal verstoord raken. Daarom is het belangrijk, snel in te grijpen bij deze algsoort. Je leest hierover meer in het artikel over zweefalgen / groen water in de vijver.
Blauwalgen
Blauwalgen komen gelukkig niet veel voor in de vijver. Deze algsoort groeit vooral goed in water dat verontreinigd is door mest of kunstmest. Het water wordt hierdoor extreem voedselrijk. De naam blauwalg is eigenlijk misleidend, want het gaat hier niet om een alg-, maar om een bacteriesoort. Blauwalgen zijn giftig voor mensen en dieren.
Blauwalgen maken het water troebel. Ze vormen vaak een wat vettig aandoende laag boven op de vijver. Deze bestaat uit bacteriën, die een blauwgrijze kleur hebben. Blauwalgen verspreiden een vieze geur. Deze algsoort (cyanobacteriën) groeit vooral goed bij hoge watertemperaturen.
Blauwalgen voorkomen
Zoals gezegd groeien blauwalgen alleen in zeer voedselrijk water. Je kunt blauwalgen daarom voorkomen, door te zorgen dat het water in de vijver niet te voedselrijk wordt. De belangrijkste aandachtspunten hierbij zijn:
- verwijder regelmatig afgestorven algen, plantdelen en ingewaaid blad uit de vijver;
- beperkt het aantal vissen;
- zorg voor een goed werkend biologisch filter;
- zorg voor een goede waterhardheid.
Blauwalgen bestrijden
Je kunt blauwalgen in de vijver niet goed bestrijden. Als deze eenmaal in de vijver zitten, is het het verstandigst de vijver leeg te maken en goed te reinigen. Hierbij verwijder je vooral ook de modderlaag op de bodem. Vervolgens kun je de vijver weer vullen en opnieuw opstarten.
Een experimentele behandeling tegen blauwalgen bestaat uit het plaatsen van zwanenmosselen (Anodonta cygnea) in de vijver. Dit zijn zoetwatermosselen. Probleem is echter, dat deze mosselen zelf erg gevoelig zijn voor waterverontreiniging. In een vijver met blauwalg is de kans daarom groot, dat de mosselen afsterven.
Van alle mogelijke algen in de vijver is blauwalg het ernstigst. Dit komt vooral omdat deze algsoort giftig is. Om ziek te worden moet je deze algsoort wel eerst binnenkrijgen. Let daarom vooral op, dat honden en katten niet uit een vijver met blauwalg drinken.
Baardalgen
Baardalgen lijken erg op draadalgen. Het onderscheid is lastig te maken. Ondanks de groene kleur behoort baardalg bij de groep van roodwieren. Baardalgen komen vaker in aquaria voor dan in de vijver. Ze worden ook wel zwarte puntalg genoemd.
Baardalgen voorkomen
Je kunt de groei van baardalgen voorkomen of beperken door te zorgen voor een goed CO2-gehalte in de vijver. Dit bereik je met de volgende maatregelen:
- zorg voor hard vijverwater, dit kan namelijk meer CO2 bevatten;
- plaats een biologisch filter bij de vijver;
- breng bodemsubstraat aan;
- ent de vijver of het filter met Pond Biotics.
Baardalgen bestrijden
Baardalgen in de vijver bestrijden zal niet vaak nodig zijn, omdat deze algsoort zoals hierboven uitgelegd niet vaak groeit in de vijver. Meestal gaat het om draadalg. Je kunt baardalgen op dezelfde wijze bestrijden als draadalgen, dus een combinatie van een vloeibare draadalgbestrijder en verhoging van de waterhardheid.
Algen in de vijver: tot slot
In dit blog hebben we de diverse soorten algen in de vijver de revue laten passeren. Gelukkig valt de overlast door alggroei in veel vijvers erg mee. Voor alle algsoorten geldt, dat je veel problemen kunt voorkomen door te zorgen voor hard vijverwater. Als je daarnaast ook nog zorgt voor veel zuurstofplanten en het vijverwater niet al te voedselrijk laat worden, kun je de problemen die algen in de vijver veroorzaken meestal goed de baas.
